بررسی روش معناشناسی صفات خبری در کتاب التوحید ابن خزیمه، استدلال‌ها، تحلیل‌ها و نقد آنها

دانشمندان مسلمان، در معناشناسی صفات خبری روش‌هایی از قبیل؛ تاویل، تشبیه، توقف و اثبات بلا کیف را مطرح کرده‌اند. ابن‌خزیمه فقیه و محدث بزرگ اهل سنت در کتاب التوحید، با استنادبه آیات و روایات به معنا‌‌شناسی صفات خبری پرداخته است. سؤال این است که روش معناشناسی، استدلال‌ و تحلیل‌های او چیست و با چه نقدهایی مواجه است؟ فرضیه ما این است که روش وی، بر پایه اصالت معنای ظاهری الفاظ بنا شده و استدلال‌های او ناسازگاری درونی دارد. با مطالعه و کاوش در کتاب ابن‌ خزیمه و پردازش به شیوه توصیفی ـ تحلیلی، این نتایج حاصل شد. ابن خزیمه با تکیه بر ظواهر الفاظ خدایی، انسان‌گونه به تصویر کشیده است. شیوه او با آیات، روایات و دلیل عقلی متعارض بوده و استد‌لال‌ و تحلیل‌ او ناشی از انگاره‌هایی غیرقابل توجیه می‌باشد. روش ابن‌خزیمه، مستمسک رهبران سلفی همچون ابن‌تیمیه و مستند گروه‌های وهابی قرار گرفته و روشن نمودن ناکارآمدی آن، می‌تواند در دفاع از توحید ناب، تاثیرگذار و مفید باشد.